انتخابات روندی اجتماعی است که حضور گسترده و فعال مردم را می طلبد و در کشور ما که بر محوریت جمهوری و اسلامی می چرخد این روند ارزشمندتر و حیاتی تر می نماید.

نقش و حضور مردم در انتخابات ضروری و تکلیفی شرعی و قانونی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نقش و حضور مردم در انتخابات پررنگ تر و گسترده تر از گذشته نمود پیدا کرده و حال سالها پس از این پیروزی نقش و حضور مردم در تمامی انتخابات نه تنها کم رنگ نشده، بلکه باشکوه تر از هر زمان دیگری مردم به سوی صندوق های رای می شتابند و حضور گسترده مردم در انتخابات دشمنان نظام و اسلام را در طراحی برنامه ها و اهداف شومشان ناکام گذاشته است.

انتخابات ابزاری است که بوسیله آن می‌توان اراده مردم را در شکل‌گیری نهادهای سیاسی و تعیین متصدی اعمال اقتدار سیاسی مداخله داد و رای دهنده ضمن رای دادن که عملی حقوقی- سیاسی محسوب می‌شود در حقیقت با برگزیدن نماینده و یا نمایندگان در اداره امور سیاسی جامعه خود مشارکت می‌کند. در واقع از طریق انتخابات است که به اعضای جامعه به صورت مستقیم و غیر مستقیم در شکل دادن به سیاست عمومی دخالت می‌نماید.

انتخابات در کنار دیگر ساز و کارهای مشارکت شهروندان به صورت انفرادی یا جمعی،گروهی و صنفی، همچنان به عنوان بارزترین و قابل اندازه‌گیری ترین نوع مشارکت مردم در عرصه سیاسی است و انتخابات از یک سو پایه‌های اجتماعی قدرت سیاسی را نشان می‌دهد و از سوی دیگر ملاک خوبی برای ارزیابی توزیع قدرت در جامعه است.

ادامه مطلب :

یکی از سطوح و عرصه‌های مهم مشارکت سیاسی، شرکت مردم یک جامعه در انتخابات است. کندوکاو در ادبیات موجود در مورد مشارکت سیاسی این نکته را روشن می‌سازد که با وجود راه‌های گوناگون مشارکت و مداخله در سیاست، پژوهشگران توجه خاص به « انتخابات» و «مشارکت انتخاباتی» داشته‌اند. اهمیت مشارکت انتخاباتی سبب گردیده که محور مشارکت سیاسی غالباً بر مشارکت انتخاباتی بچرخد. دلیل واضح این امر را هم می‌توان در اهمیت انتخابات در جامعه دانست، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت زندگی سیاسی شهروندان در دنیای نوین تقریباً در انتخابات خلاصه می‌شود.

مردم موتور اصلی حرکت جامعه و تضمین کنندة سعادت، رشد و تعالی جامعه‏اند و بی حضور و مشارکت آنان، اهداف متعالی اسلام و جامعه اسلامی هرگز تحقق نخواهد یافت. مرور گذرا بر قانون اساسی و مطالعه فصول و اصول مختلف آن، نشان می‏دهد که مردم نقشی اساسی و جدی، هم در شکل‏گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، هم در تأسیس نظام جمهوری اسلامی و هم در استمرار و اداره نظام اسلامی داشته و دارند. از مهم‏ترین عرصه‏ها و نمودهای نقش و تأثیر مردم در نظام جمهوری اسلامی، می‏توان به موارد ذیل اشاره کرد :شکل‏گیری انقلاب و پیروزی آن، حق حاکمیت ملی، تعیین نوع نظام، تصویب قانون اساسی و اصلاحات آن، انتخاب غیر مستقیم رهبری، انتخاب مستقیم رئیس جمهوری، انتخاب مستقیم نمایندگان مجلس، شوراها، همه پرسی، نظارت عمومی و…

شرکت در انتخابات عام‌ترین، سهل‌ترین و کم هزینه‌ترین نوع مشارکت سیاسی است و یکی از معیارهای مناسب برای کشف میزان مشارکت سیاسی مردم و لو به شکل کمی آن می‌باشد و تا حدودی انگیزه‌ها و عوامل تشدید کننده مشارکت، همچنین موانع مشارکت مردم را در عرصه فعالیتهای سیاسی نشان می‌دهد.
در ارتباط بر نقش مردم در انتخابات امام راحل معتقد است:« همه مسئول سرنوشت کشور و اسلام هستند، چه در نسل حاضر و چه در نسل‏های آتیه و گمان نمی‏کنم که نقش و اهمیت انتخابات بر کسی پوشیده باشد". بحمدالله هر چه از عمر با برکت انقلاب شکوهمند اسلامی می‏گذرد، مردم مسلمان و متعهد کشور به اهمیت حضور و نقش تعیین کنندة خود در تمامی صحنه‏ های انقلاب آشناتر می‏شوند و راز دوام، بقا و استحکام قیام الهی خود را بهتر کشف می‏نمایند.

از طرفی مقام معظم رهبری این حضور را حضوری مسئولانه می‏دانند و معتقد هستند:« وظیفه آحاد عظیم ملت هم این است که در این حادثه بسیار مهم که به سرنوشت کشور مربوط می‏شود، به طور دلسوزانه و مسئولانه شرکت کنند» از طرفی ایشان انتخابات را مظهر اقتدار ملی می‏دانند: « اگر ملت عزیز ایران بتواند در این انتخابات، آرای فراوان خود را به میدان بیاورد و حضور مردمی، حضور چشمگیری باشد، این بزرگ‏ترین مظهر اقتدار و عزت ملی است».

مقام معظم رهبری چند مسئله اساسی را در انتخاب مردم، شرط می‏دانند. اول مورد مسئله حضور مردم‌می باشد. ایشان معتقد هستند که هر کس به نظام اسلامی علاقه دارد، در این انتخابات شرکت خواهد کرد و انتخابات را یک تکلیف الهی و اسلامی محاسبه می‏کنند. کسانی که به مسائل دینی توجه ندارند نیز باید به چشم یک تکلیف وجدانی و ملی به آن بنگرند. علاوه بر این باید انتخابات را یک آزمایش بزرگ بدانند. بنابراین مقام معظم رهبری، حضور مردم را یک آزمایش بزرگ و شرکت در آن را یک تکلیف الهی، اسلامی، وجدانی و ملی می‏دانند.

یکی از اهداف دشمنان اسلام را بی رونق کردن انتخابات و شرکت نکردن مردم در آن می‏دانند که مردم باید نسبت به آن هوشیار باشند:« دشمن چشم دوخته است که انتخابات بی رونقی بشود، برای آنها این مهم است در درجه اول، دشمن مایل است که انتخابات، بی رونق شود».

انتخاب فرد اصلح و دارای تقوا و تدبیر، وظیفه‏ای شرعی، عقلی و انقلابی است و کوتاهی در این امر، یا (کوتاهی) در حضور پای صندوق‏های رأی، خسارت‏های جبران ناپذیری به بار خواهد آورد.

مشارکت و حضور به موقع و همیشگی مردم در صحنه های مختلف جامعه از نمود های بارز دموکراسی می باشد، به گونه ای که نوع حکومت ها با توجه به سطح مشارکت مردم متفاوت بوده و بیشترین سطح در جوامع دموکراتیک موجود می باشد. اما در جوامع بسته و استبدادی مشارکت مردمی یا اصلا وجود ندارد یا اگر هم وجود دارد امری ظاهری و نمایشی است.

در مورد مشارکت مردم در اسلام باید گفت، که اگرچه منشا حاکمیت خداوند بوده و هدف اصلی پیاده شدن احکام الهی و تحقق حکومت اسلامی می باشد ولی به مردم اهمیت زیادی داده شده بهگونه ای که رای و نظر آنها در انتخابات و پذیرش حکومت و زمامداران آن ، حضور آنها در صحنه های اجتماعی، سیاسی و …. از اهمیت زیادی برخوردار بوده و همیشه مورد تاکید اسلام بوده است.

در این مورد اسلام به مشارکت مردم و حضور در عرصه های مختلف ، سفارش های زیادی شده است. ولی احساس مسئولیت در کلیه امور مربوط به سیاست و حکومت و جریانات اجتماعی بر یک مسلمان واجب شرعی است به عبارت دیگر مشارکت یک مسلمان در مسائل سیاسی اجتماعی صرفا به واسطه انگیزه های فردی خودش و یا به خاطر تامین منافع شخص اش نمی باشد بلکه یک مسلمان در راستای تکالیف شرعی و پایبندی به دستورات اسلام بر خود لازم می داند که در ارتباط با موضوعات اجتماعی مشارکت فعال داشته باشد.

از طریق انتخابات و حضور مردم در حق تعیین سرنوشت خویش است که عزت ملی افزایش یافته و درجه تحقیرشدگی تاریخی مردم از بین می‌رود. عزت ملی به عنوان یکی شاخص کلان ملی، خود به صورت تجمیعی از دیگر شاخص‌های جزئی می‌باشد. عزت اقتصادی، به منزله رسیدن به خودکفایی و استقلال اقتصادی می‌باشد آن‌چنان که در اصول قانون اساسی نیز به درستی برآن تصریح شده است. عزت فرهنگی بیانگر بهاء دادن به هویت بومی و رشد فرهنگ غنی ایرانی اسلامی می‌باشد که نقطه مقابل آن سرسپردگی و تقلید محض و کورکورانه از فرهنگ غربی است.

در مقابل شاخص کلان عزت ملی، شاخص خودباختگی ملی قرار دارد. ممکن است از منظر شاخص‌های مرسوم تقسیم‌بندی کشورها، کشوری توسعه یافته باشد لکن از منظر واقعی، کشوری خود باخته و مستعمره غیرمستقیم بوده و عزت ملی آن کشور در سطح بسیار پایینی قرار خواهد گرفت که افزایش عزت ملی کشور، زمینه آسیب‌پذیری کشور را کاهش داده، انواع تهدیدات و تحریم‌های بیرونی را خنثی و بی‌اثر خواهد ساخت، از این جهت انتخابات و مشارکت مردم در این آزمون بزرگ ملی، زمینه‌ساز اقتدار و عزت ملی خواهد شد.

دشمنان قسم خورده نظام در طبل ناامیدی و شکست می زنند تا مردمی بودن نظام را زیر سؤال ببرند و تو همیشه آگاهی و باید به ندای رهبرت لبیک گفته و با شکوه و اقتدار نماینگان انقلابی و اسلامی و متعهد و مردمی را روانه خانه ملت نماییم.

پایگاه خبری تحلیلی جوانرود