الف: وظیفه ناظران (شورای نگهبان):
وظیفه شورای محترم نگهبان را قانون معین نموده . اولین وظیفه ای که در این بخش دارند این است که صلاحیت کلیه نامزدهای انتخاباتی را با دقت بررسی نمایند و افرادی که صلاحیت برای کاندیدای انتخاباتی مجلس را دارند به مردم معرفی نمایند . بدیهی است که شورای محترم نگهبان بدون هیچ گونه مسامحه ای با دقت کامل سوابق و خصوصیات کاندیدها را بررسی می کنند و به وظیفه قانونی و شرعی خود عمل خواهند نمود . اما وظیفه دیگری که آن شورای محترم به عهده دارد نظارت بر سلامت و صحت انتخابات می باشد . بعد از برگزاری انتخابات، شورای نگهبان کلیه مدارک و اسناد راجع به برگزاری انتخابات حوزه های انتخابیه را با دقت مورد بررسی قرار می دهند تا حق هیچ کس ضایع نشود و سپس مهر صحت بر انتخابات خواهند گذاشت .

حضرت امام (ره) در باره وظیفه شورای نگهبان چنین می فرماید:

«اعضای محترم شورای نگهبان - ایدهم الله تعالی - را که حافظ مصالح اسلام و مسلمین هستند . . . من به آقایان هشدار می دهم که تضعیف و توهین به فقهای شورای نگهبان امری خطرناک برای کشور و اسلام است . . . لازم است همه به طور اکید به مصالح اسلام و مسلمین توجه کنیم و به قوانین، هر چند مخالف نظر و سلیقه شخصی مان باشد احترام بگذاریم . . . و به شورای نگهبان تذکر می دهم که در کار خود استوار باشید و با قاطعیت و دقت عمل فرمایید و به خدای متعال اتکال کنید .» (22)

ادامه مطلب :

اما وظیفه دیگری که بعهده شورای محترم است، بررسی کلیه مصوبات مجلس شورای اسلامی جهت تطابق داشتن با موازین شرع و قانون اساسی می باشد . در اصل نود و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چنین آمده است:«تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلام با اکثریت فقهای شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض آنها با قانون اساسی بر عهده اکثریت همه اعضای شورای نگهبان است .» (23)

بنابر این باید مصوبات مجلس به تایید شورای محترم نگهبان برسد تا اعتبار قانونی پیدا کند . در اصل نود و سوم قانون اساسی چنین آمده است:«مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان » (24)

شورای محترم نگهبان بدون در نظر گرفتن منافع جناحی با استقلال طبق وظیفه ای که بعهده دارند در جهت پاسداری از اسلام و قانون اساسی عمل خواهند نمود . حضرت امام (ره) می فرماید:«اگر در مجلس اشتباهی واقع بشود شورای محترم نگهبان با کمال قدرت و استقلال عمل خواهد کرد .» (25)

ب: وظیفه مجریان انتخابات:
امام (ره) خطاب به مجریان انتخابات چنین می فرماید: شما مسؤول این مساله (انتخابات) هستید هم مسؤول کار خودتان و هم مسؤول مسؤولین دیگری که تحت نظر شما هستند هستند، که جریان انتخابات یک جریان صحیح باشد . هیچ کس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست، همه افراد ملت یک جور هستند در انتخابات یعنی همان آدمی که یک کار کوچکی انجام می دهد با آن کسی که در راس همه امور هست در باب انتخابات هیچ با هم فرقی ندارند، این یک رای دارد آن هم یک رای دارد . . . . انتخابات جوری باشد که مردم پسند باشد . . . یعنی مردم احساس بکنند به اینکه مساله انتخابات به آنطوری که قانون انتخابات گفته است، به آن طوری که اسلام می خواهد، دارد عمل می شود . عمل مال شماست، قانون یک ثبتی است که می شود، یک وظیفه ای تعیین می کند، لکن آنی که مهم است در مقام عمل است، مقام عمل جوری باشد که تطبیق بکند با قانون و مردم در راضی باشند در عمل . . . توجه کنید که اخلال گرها نباید خرابکاری بکنند . . . کسی بیاید مثلا نزدیک صندوق بخواهد به مردم بگوید به این رای بدهید . . . آنجا دیگر جای این حرف نیست که آنجا بایستد و بگوید فلانی خوب است فلانی بد است . . . باید جلوگیری بشود، تا انشاءالله یک انتخابات خوبی داشته باشیم .» (26)

اجرای انتخابات بعهده وزارت کشور، استانداران، فرمانداران، و بخشداران می باشد که مسؤولین مربوطه طبق قانون به وظیفه خودشان عمل خواهند نمود . همان طوری که از بیانات امام راحل (ره) استفاده شد مجریان انتخابات باید انتخابات را در یک جو سالم برگزار نمایند و جوری عمل نمایند که همه مردم واجد شرایط رای بدون هیچگونه دغدغه ای با کمال آرامش و اطمینان به کاندیدای مورد نظر خودشان رای بدهند و توجه به این نکته لازم است که باید برای مجریان امر انتخابات هیچ تفاوتی بین کاندیدها برایشان نباشد آنچه وظیفه آنهاست و برای مجریان اهمیت دارد این است که انتخابات را سالم برقرار نمایند و قطعا آن شخصی که اکثریت آراء مردم را کسب کرده باشد به مجلس راه خواهد یافت .

حضرت امام (ره) خطاب به مجریان انتخابات چنین می فرماید:«شما فرمانداران و بخشداران و . . . همه تان موظفید به اینکه در این امر (انتخابات مجلس) دقت کنید که خوب انجام بگیرد، نبادا یک وقت خدای نخواسته یک تقلبی در کار بیاید .» (27)

بنابراین همه باید در اجرای برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی همکاری لازم را با مجریان امر بنمائیم تا انشاءالله انتخابات با حضور گسترده ملت همیشه در صحنه درست برگزار شود . مسؤولین اجرایی انتخابات انشاء الله تمام تلاش خود را در حسن اجرای انتخابات خواهند داشت و به وظیفه شرعی و قانونی خودشان عمل خواهند نمود . و بار دیگر دشمنان انقلاب و اسلام را مایوس خواهند نمود و مصلحت نظام اسلامی را بر همه چیز مقدم می دارند .

22 . صحیفه نور، ج 18، ص 280 .

23 و 24 . قانون اساسی جمهوری اسلامی، ص 53 .

25 . صحیفه نور، ج 18، ص 264 .

26 . صحیفه نور، ج 18، ص 252 .

27 . صحیفه نور، ج 18، ص 205 .