#مقام_معظم_رهبری:
حکومت یعنی اداره جامعه. اگر جامعه به تدریج از خط، خارج و خراب و فاسد شد، اگر ما آن حکم تغییر وضع و تجدید حیات و یا به تعبیر امروز، #انقلاب ؛ اگر آن حکم انقلاب را نداشته باشیم، این حکومت به چه دردی میخورد؟… شاید بشود گفت اهمیت این حکم از عبادات بزرگ الهی …بیشتر است. چرا؟ به خاطر اینکه در حقیقت این حکم تضمین کننده زنده شدن اسلام است؛ بعد از آنکه مشرف به مردن است، یا مرده و از بین رفته است. (1)
امام حسین علیه السلام در مقابل چنین انحرافی قرار گرفته است. پس باید آن تکلیف را انجام دهد. موقعیت هم مناسب است… کاری که در زمان امام حسین انجام گرفت، نسخه کوچکش هم در زمان امام ما انجام گرفت. منتها آنجا به نتیجه شهادت رسید، اینجا به نتیجه حکومت. این همان است، فرقی نمیکند. هدف امام حسین با هدف امام بزرگوار ما یکی بود. این مطلب، اساس معارف امام حسین است. معارف حسینی، بخش عظیمی از معارف شیعه است.(2)

———–
(1) انسان 250 ساله، ص 150
(2) همان، ص 152

آموزش پزشکی
معاینه نامحرم توسط دانشجو
س۲۴. دانشجویان دانشگاه پزشکی(دختر یا پسر) برای آموزش چاره ای جز معاینه فرد اجنبی از طریق لمس و نظر ندارند و چون این معاینات جزء برنامه درسی است و برای کارآموزی و آمادگی آنان برای معالجه بیماران در آینده مورد نیاز است و عدم انجام آن باعث می ‌شود از تشخیص بیماری افراد مریض عاجز باشند و این امر منجر به طولانی شدن دوران بیماری افراد بیمار و گاهی فوت آنان می ‌شود، بنا بر این آیا این معاینات جایز است یا خیر؟
ج. اگر از موارد ضروری برای کسب تجربه و آگاهی از نحوه درمان بیماران و نجات جان آنان باشد، اشکال ندارد.

س۲۵. گاهی در هنگام آموزش با مسأله معاینه غیرمحارم مواجه می ‌شویم و نمی ‌دانیم این کار برای آینده ضرورت دارد یا خیر؟ ولی به‌هرحال جزیی از روش درسی دانشگاه‌ها و وظیفه دانشجویی رشته پزشکی و یا حتّی تکلیفی از طرف استاد است با توجه به این مطالب آیا انجام معاینات مزبور برای ما جایز است؟
ج. مجرّد این‌که معاینه پزشکی، از برنامه ‌های آموزشی و یا از تکالیف استاد به دانشجو است، مجوّز شرعی برای ارتکاب امر خلاف شرع محسوب نمی‌شود بلکه ملاک دراین زمینه فقط نیاز آموزشی برای نجات جان انسان و یا اقتضای ضرورت می ‌باشد.

س۲۶. آیا در معاینه نامحرم که به‌خاطر ضرورت آموزش پزشکی وکسب تجربه و مهارت صورت می ‌گیرد، بین معاینه اعضای تناسلی و سایر اعضای بدن تفاوت وجود دارد؟ بعضی از دانشجویان که بعد از اتمام تحصیل برای معالجه بیماران به روستاها و نقاط دوردست می روند، گاهی مجبور به زایمان زن و یا درمان آثار آن از قبیل خونریزی شدید می ‌شوند، این کار چه حکمی دارد؟ بدیهی است که اگر این خونریزی و بیماری‌های دیگر به سرعت درمان نشود حیات زنی که تازه زایمان کرده، در خطر خواهد بود، با علم به این‌که شناخت راه‌های معالجه این بیماری‌ها مستلزم کارآموزی در هنگام تحصیل علم پزشکی می باشد؟
ج. هنگام ضرورت، فرقی بین حکم معاینه اعضای تناسلی و غیر آن‌ها نیست و ملاک کلی، احتیاج به تمرین و فراگیری علم پزشکی برای نجات جان انسان می ‌باشد و در این موارد باید به مقدار ضرورت اکتفا شود.

مرجع تشخیص ضرورت
س۲۷. در صورتی که هنگام ضرورت، معاینه بیمارانی که محرم نیستند، توسط دانشجویان رشته پزشکی جایز باشد، مرجع تشخیص این ضرورت چه کسی است؟
ج. تشخیص ضرورت موکول به نظر دانشجو با ملاحظه شرایط است.

ادامه »

 خمس
کتب طلاب و دانشجویان
س۲۰. کتاب‌هایی که دانشجو از مال پدر خود یا از وامی که دانشگاه به دانشجویان می ‌دهد، می ‌خرد و منبع درآمدی هم ندارد، آیا خمس دارد؟ در صورتی که بداند پدر خمس پول کتاب‌ها را نداده، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟
ج. کتاب‌هایی که با پول وام و یا با پولی که پدر به او بخشیده، خریده شده است، خمس ندارد.

کمک هزینه تحصیلی
س۲۱. بسیاری از دانشجویان برای حل مشکلات غیرقابل پیش‌بینی خود در هزینه ‌های زندگی صرفه ‌جویی می ‌کنند و در نتیجه مبلغ قابل توجهی از کمک هزینه تحصیلی که به آن‌ها پرداخت می ‌گردد، جمع می ‌شود، سؤال این است که با توجه به این‌که این مبلغ از طریق صرفه‌جویی در پولی که وزارت آموزش عالی به آن‌ها می ‌پردازد، جمع می ‌شود، آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟
ج. کمک هزینه تحصیلی خمس ندارد.

لوازم‌التحریر
س۲۲. آیا به لوازم‌التحریر خمس تعلّق می‌گیرد؟
جواب: اگر مورد نیاز -در حد شأن عرفی- باشد و از درآمد بین سال تهیه شده باشد، خمس ندارد. مگر لوازم‌التحریر مصرفی که از مصرف سال اضافه آمده باشد و عرفاً مالیت(۲) داشته باشد که خمس آن باید پرداخت شود.

ادامه »

سفر تحصیلی
حکم طلاب و دانشجویان
س۱۴. دانشجویانی که هر هفته حداقل دو روز برای تحصیل مسافرت می ‌کنند و یا کارمندانی که هر هفته برای کارشان سفر می ‌کنند، چه حکمی دارند؟
با توجه به این‌که آن‌ها هر هفته مسافرت می ‌نمایند، ولی امکان دارد به‌خاطر تعطیلی دانشگاه یا کارشان به مدت یک ماه در وطن اصلی خود بمانند و در خلال آن مدت مسافرتی نمی ‌کنند، آیا بعد از گذشت یک ماه که سفر خود را دوباره آغاز می ‌کنند، نمازشان در سفر اول طبق قاعده شکسته و بعد از آن تمام است؟
ج. در سفر برای تحصیل علم، حکم نماز و روزه مبنی بر احتیاط است(۱)، اعم از این‌که سفرشان هفتگی باشد یا روزانه. ولی کسی که برای کار آزاد یا اداری، مسافرت می ‌کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش به مدت یک ماه، هر روز سفر شغلی می‌رود و یا به مدت دو ماه، هر ده روز دو سه بار به سفر شغلی می‌رود و یا به مدت سه ماه هر ده روز یک سفر شغلی داشته باشد، به نحوی که در این مدت ده روز یک جا نماند، باید از سفر سوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او هم صحیح است، و اگر بین دو سفری که برای کار کردن می ‌رود، ده روز در وطن یا جای دیگری بماند، در سفر اولی که بعد از اقامت ده روزه برای کار کردن می‌ رود، نمازش شکسته است و نمی ‌تواند روزه بگیرد.

ماموریت تحصیلی
س۱۵. دبیر شاغل در شهرستان رفسنجان می باشم، با توجه به پذیرفته شدن در مرکز عالی ضمن خدمت و مأموریت به تحصیلی آموزش و پرورش، سه روز ابتدای هفته را در شهرستان کرمان اشتغال به تحصیل دارم و بقیه ایّام هفته را در شهرستان خود به خدمت مشغولم، نظر حضرت‌عالی در مورد احکام نماز و روزه اینجانب چه می ‌باشد، آیا حکم دانشجو بودن بر ما جاری است یا خیر؟
ج. اگر مأمور به تحصیل هستید، نماز شما تمام و روزه صحیح است.

تبلیغ طلاب
س۱۶. اگر یکی از طلاب علوم دینی قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا با این فرض می تواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟ اگر شخصی برای کاری غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه اش چه حکمی دارد؟
ج. اگر عرفاً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر برای انجام آن کارها حکم مسافری را دارد که به‌خاطر شغل و کارش سفر می کند، و اگر زمانی برای کاری غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست.

مسافرت با مدت غیر معین
س۱۷. کسانی که مدت غیر معیّنی مسافرت می ‌کنند مانند طلاب علوم دینی که برای درس خواندن به حوزه علمیه می ‌روند و یا کارمندان دولت که برای کار به مدت غیر معیّنی به شهری اعزام می ‌شوند، نماز و روزه این افراد چه حکمی دارد؟
ج. اگر در طول مدت سکونت در محل تحصیل یا کار همواره ترقب و احتمال خروج از آن محل را داشته باشد، صدق وطن مشکل است؛ ولی اگر از اول بنای ماندن در آنجا را و لو بدون تعیین زمان داشته و اکنون هفت هشت سال بر این حال گذشته است یا اینکه مثلا پنج سال بر این حال گذشته است و اکنون قصد دارد دو سه سال دیگر هم بماند، آنجا برای او حکم وطن را دارد.

ادامه »

زندگی دانشجویی و معاشرت با کفار
س۹. زندگی دانشجویی در خارج مستلزم ارتباط و معاشرت با کفّار است، در چنین موردی استفاده از مواد غذایی ساخت آن‌ها مشروط بر این‌که مواد حرام مثل گوشت تذکیه نشده در آن‌ها نباشد، ولی احتمال تماس دست مرطوب کافر با آن‌ها داده شود، چه حکمی دارد؟
ج. مجرد احتمال تماس دست مرطوب کافر با مواد غذایی، برای وجوب اجتناب کافی نیست، بلکه تا یقین به تماس حاصل نشود، حکم به طهارت می‌ شود. کافر اگر از اهل کتاب باشد، نجس ذاتی نیست و تماس دست مرطوب او باعث نجاست نمی ‌شود.

فیش غذای باطل شده
س۱۰. اگر اعتبار فیش های غذا که به دانشجویان دانشگاه‌ها داده می ‌شود، در صورت عدم دریافت غذا در روز معیّن، بدون برگرداندن پول آن باطل شود، آیا جایز است فیش های باطل را به جای فیش های معتبر برای دریافت غذا ارائه بدهیم؟ و غذایی که به این طریق گرفته می ‌شود چه حکمی دارد؟
ج. استفاده از فیش هایی که از اعتبار ساقط شده‌ اند برای دریافت غذا جایز نیست و غذایی که با آن‌ها گرفته می ‌شود غصب است و تصرّف در آن حرام و موجب ضمان قیمت آن است.

توزیع فیش غذا ی دانشجویان بین کارمندان
س۱۱. در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی امکاناتی مانند غذا و لوازم مورد نیاز دانشگاهی به دانشجویان داده می‌ شود که توسط وزارت بازرگانی و مؤسسات دیگر به دانشجویان مشغول به تحصیل در آن دانشگاه اختصاص یافته است، آیا توزیع آن‌ها بین سایر کارمندان مشغول به کار در دانشگاه نیز جایز است؟
ج. توزیع نیازمندی‌های مورد مصرف و مختص به دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه بین سایر اشخاصی که در آن‌جا کار می ‌کنند، جایز نیست.

تقلب
س۱۲. آیا تقلب در امتحانات گناه است؟
ج. به طور کلی تقلب جایز نیست و باید از آن توبه و استغفار شود.

ادامه »

مفید ترین تخصص برای اسلام
س۱. امروزه کدام‌یک از تخصص های علمی برای اسلام و مسلمین مفیدتر است؟
ج. شایسته است که علما و اساتید و دانشجویان دانشگاه‌ها به همه ‌ی تخصصهای علمی مفیدی که مورد نیاز مسلمانان است اهتمام بورزند تا از اجانب به‌خصوص دشمنان اسلام و مسلمین بی‌نیاز شوند و تشخیص مفیدترین آن‌ها با مسئولین ذی ‌ربط با درنظر گرفتن شرایط موجود می ‌باشد.

سستی و تنبلی
س۲. سستی و تنبلی در تحصیل علم و تلف کردن وقت چه حکمی دارد؟ آیا حرام است؟
ج. تضییع وقت به بطالت و بیکاری دارای اشکال است و دانشجو تا وقتی که از مزایای مخصوص دانشجویی استفاده می ‌کند باید از برنامه ‌های درسی مخصوص دانشجویان متابعت کند و الا استفاده از آن مزایا از قبیل شهریه و کمک هزینه و غیره برای او جایز نیست.

تدریس مباحث ربا
س۳. در خلال بعضی از دروس دانشکده اقتصاد، استاد به بحث در مورد بعضی از مسائل مربوط به قرض ربوی و مقایسه راه‌های تحصیل ربا در تجارت و صنعت و غیر آن می ‌پردازد، تدریس این درس و اجرت گرفتن در برابر آن چه حکمی دارد؟
ج. مجرّد تدریس و بررسیِ مسائل قرض ربوی، حرام نیست.

تحصیل فلسفه
س۴. آیا تدریس و تحصیل فلسفه در حوزه ‌های علمیه دینیّه جایز است؟
ج. یادگیری و تحصیل فلسفه برای کسی که اطمینان دارد که باعث تزلزل در اعتقادات دینی ‌اش نمی ‌شود اشکال ندارد و بلکه در بعضی از موارد واجب است.

مطالعه کتب ضاله
س۵. آگاه شدن از کتاب‌های گمراه کننده و کتاب‌های ادیان دیگر برای شناخت دین و عقاید آن‌ها به قصد افزایش معرفت و اطلاعات چه حکمی دارد؟
ج. حکم به جواز خواندن این کتب فقط به‌خاطر شناخت و افزایش اطلاعات، مشکل است، البته خواندن آن‌ها برای کسی که قدرت شناخت و تشخیص مطالب باطل را دارد به قصد ابطال و ردّ آن‌ها جایز است به شرطی که به خود مطمئن باشد که از حق منحرف نمی ‌شود.

تحصیل علوم دینی
س۶. دانشجویی به مدّت چهار سال است که در دانشکده پزشکی درس می ‌خواند و علاقه شدیدی به فراگیری علوم دینی دارد، آیا ادامه تحصیل در رشته پزشکی برای او واجب است یا این‌که می ‌تواند آن را رها کرده و به تحصیل علوم دینی بپردازد؟
ج. دانشجو در انتخاب رشته تحصیلیِ خود آزاد است ولی در این‌جا نکته ‌ای وجود دارد که شایسته است به آن توجه شود و آن این‌که اگر فراگیری علوم دینی به‌خاطر توانایی خدمت به جامعه اسلامی اهمیّت دارد، تحصیل در رشته پزشکی هم به قصد آمادگی برای ارائه خدمات پزشکی به امّت اسلامی و درمان بیماری و نجات جان آنان از اهمیّت زیادی برخوردار است.

ادامه »