بدیهی است وقتی اسلام برای انجام مراحل مختلف مراسم عزاداری حکم و قانون دارد، بهره بردن از سفره امام حسین(ع) نیز تابع رعایت اصولی است که توجه به آنها برکت آن را دو چندان می‌سازد، به عنوان مثال؛ حجت‌السلام و المسلمین محسن قرائتی ضمن بیان برخی از این نکات، تخصیص نذورات عزاداران به یک روز خاص مانند؛ عاشورا و حتی تعیین نوع غذا و زمان نذر را نیز مستلزم مدیریت صحیح و در ردیف ضروریات اجرای این مراسم برمی‌شمارد.

ایشان در بیان بخش دیگری از این نکات می‌گوید؛ نذرهاي شما اگر نذرهاي خاصي نيست، تقسيم کنيد. حالا دهه دوم شما، روز بعد از عاشورا غذا بدهيد. اينقدر غذا نفله مي‌شود، چون همه نذر کردند روز عاشورا بدهند. شما مگر نمي‌خواهي به امام حسين هديه کني، بگو: حسين جان من سه روز بعد از شهادت پلو مي‌دهم. آبگوشت مي‌دهم. ثوابش براي تو. امام حسين هر وقت به ايشان هديه کني مي‌پذيرد. چه عاشورا، چه غير عاشورا. البته بايد عاشورا حماسه‌اش سر جايش باشد. روز عاشورا فرق مي‌کند. اما نه به مقداري که غذاها حرام شود. آيت الله العظمي مکارم مي‌فرمود: حاجي‌هايي که روز عيد قربان مکه گوسفند مي‌کشند، اگر گوشتش حرام مي‌شود، به ايران تلفن کنند، کسي برايشان بکشد. البته حالا امسال گفتند، گوسفندها را به پاکستان فرستادند. به هر حال اسراف حرام قطعي است. اگر کسي روز خاصي را نذر نکرده تقسيم کند.

در ادامه می‌افزاید؛ مجالس هم همين طور است. يکي دهه اول، يکي دهه دوم، يکي دهه سوم، به هر حال يک طوري نباشد يک شب همين‌طور قدم به قدم تکيه، بعد از يک هفته هيچي، مثل سيل يکبار مي‌آيد و مي‌ايستد. اين باران نم نم اثرش بيشتر است.

ادامه »

حجت‌الاسلام قرائتی در یکی از سخنرانی‌هایش در خصوص ویژگی‌های یک غزاداری خوب ضمن تأکید بر ضرورت بیان احکام الهی در جریان عزاداری‌ها، می‌گوید: تعليم احکام؛ اينها بايد يک تابلو شود تا در همه هيئت‌ها بزنند. يعني بايد هر منبري يک فقه هم بگويد. چون خيلي وقت‌ها کارهاي ما اشکال دارد.

امام حسين وقتي کربلا آمد، زمين کربلا را خريد. چرا؟ به خاطر مسأله فقهي. فرمود: زمين مردم است. من در زمين مردم نمي خواهم شهيد بشوم و نبايد خون من در زمين غصبي ريخته شود. زوارها که زيارت من مي آيند، پا در زمين مردم نگذارند. ببين امام حسين زمين کربلا را خريد که مسائل فقهي مراعات شود.

در کوفه و شام به زينب کبري صدقه دادند. فرمود: صدقه به سيد حرام است. يعني چه؟ يعني در اوج کارها بايد مواظب مسائل شرعي بود. صدقه حرام است. مي شود به ديوار مسجد ميخ کوبيد؟ باسمه تعالي نه! حرام است. مي خواهيم سياه پوش کنيم، نکن. سياه پوش مستحب است اما خراب کردن ديوار مسجد حرام است.

خدا دکتر بهشتي را رحمت کند. من خدمت اين شهيد مظلوم بودم. از چند تا کشور آمده بودند با ايشان صحبت مي کردند. از کشورهاي مختلف صحبت مي کردند، يک مرتبه گفت: آقايان الآن وقت نماز است. با اجازه! الله اکبر! نماز اول وقت.

س: عزاداری اعم از سینه‌زنی، جلسات روضه‌خوانی و راه‌اندازی دستجات برای عزاداری غیر از سیدالشهداء چه حكمی دارد؟

ج: امام خامنه‌ای؛ فی نفسه منعی ندارد.

س: حكم برگزاری مراسم عقد و عروسی در ایام محرم و صفر و دیگر ایام عزاداری ائمه معصومین چه حكمی دارد؟

ج: رهبر معظم انقلاب؛ مجرد انجام عقد در ایام عزاداری فی نفسه منعی ندارد ولی برگزاری مجالس جشن و انجام كارهایی كه موجب هتك و بی‌حرمتی گردد، در خصوص ایام عزا جایز نبوده و حرام است.

س: پرسیدند اگر نامحرم صدای نوحه‌خوانی یا گریه یا ناله‌زدن زنان را بشنود اشکال دارد؟

ج: حجت‌الاسلام فلاح‌زاده به نقل از امام خامنه‌ای؛ اگر موجب جلب توجه نامحرم باشد یا مفسده‌ای بر آن مترتب باشد اشکال دارد. اما اگر در ان حد نباشد، حرام نیست به نظر حضرت آقا، اما شایسته هم نیست که صدای گریه و ناله و ضجه و عزاداری خانم‌ها را مردان نامحرم بشنوند.

ادامه »

رهبر معظم انقلاب اسلامی در خرداد ماه سال ۱۳۹۳ خطاب به یکی از مداحان که بعد از مداحی در حسینیه امام خمینی (ره) از حضرت آقا در مورد لخت شدن سینه زنان هنگام سینه زنی پرسیده بود، به صراحت پاسخ داده‌اند که من قلباً و زباناً راضی نیستم و به صلاح و مصلحت نیست که افراد لخت شوند و این موضوع را در پاسخ به استفتائات مختلف با بیانی متفاوت این‌گونه بیان کرده‌اند:

س: عریان کردن بدن و لخت شدن به هنگام سینه زنی و عزاداری برای حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ لطفاً توضیح دهید. حکم سینه زدن با بدن برهنه به دور از چشم نامحرم چیست؟

ج: رهبر معظم انقلاب؛ در صورتی‌ که مصون از نگاه نامحرمانه ـ نه خصوص نامحرم ـ باشد، اشکال ندارد.

توضیح: حجت‌الاسلام فلاح زاده نماینده پاسخ به احکام مقام معظم رهبری در جواب به این استفتاء تشریح کردند که: به نظر حضرت آقا در مجالس عزاداری هرکاری که سبب شود دشمنان از این کار ما علیه مکتب تشیع یا شیعیان سوء استفاده کنند و سبب تفرقه بین مسلمانان باشد، حرام است و باید پرهیز کرد

ادامه »

حلال و پاک و طیب بودن نذورات نیز از مواردی است که همواره مورد تأکید و توجه علما و مراجع دین قرار داشته است و این بدان معنا است که مال شبه‌ناک و یا به مصداق ضرب‌المثل معروف؛ روغن ریخته را نمی‌توان نذر مسجد و مراسم عزاداری کرد.

س: استفاده از مال مجهول المالك و یا مخلوط قطعی به حرام در هیات عزاداری جایز است؟

ج: رهبر معظم انقلاب اسلامی(دامت برکاته)؛ جایز نیست.

س: آیا می‌توان از باقی‌مانده پولی كه از محرم سال گذشته برای هزینه ایام عزاداری بصورت عمومی از مردم گرفته شده است، در محرم امسال هزینه كرد؟

ج: امام خامنه‌ای؛ مانعی ندارد

س: اکثر هیئت‌های محلی که به مدت ده روز برگزار می‌شود، جهت چراغانی جلوی تکیه یا هیئت از برق اصلی شهر انشعاب گرفته و استفاده می‌کنند. حکم شرعی چیست؟

ج: حجت‌الاسلام فلاح‌زاده به نقل از امام خامنه‌ای؛ اگر با مجوز شرعی باشد اشکالی ندارد؛ اگر تازه با مجوز قانونی باشد ولی آن وجه برق را باید پرداخته شود، باید بپردازند. اما اگر بدون مجوز باشد، اصل کار خلاف است و موجب ضمان هم هست یعنی هزینه برق مصرفی را باید بپردازند. عزادار سید و سالار شهیدان به هر حال قانون نظام اسلامی را رعایت می‌کند و نسبت به این حقوق عمومی و بیت‌المال هم مواظبت دارد.

س: توجه به اطعام‌هایی که در ایام محرم داده می‌شود و انسان به حلال بودن آنها یقین ندارد، آیا خوردن آنها اشکال دارد؟ لطفا هم از نظر فقهی و هم از نظر اخلاقی پاسخ فرمایید. اگر نذری کسی که خمس نمی‌دهد را بخوریم چطور؟

ادامه »

با اینکه حضور قلبی و روحی و بیان معارف قرآنی و اسلامی و اولویت بر انجام واجباتی مانند نماز در مراسمات مذهبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اما گاهی مشاهده می‌شود که ظواهر کار بیش از فلسفه اصلی عزاداری‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد و این رویکرد رفتار ناصوابی است که جنبه‌های مختلفی از اقدامات مربوط به رفتار و عملکرد عزاداران مراسم عزاداری را در برمی‌گیرد.

س: حكم پخش صدای مراسم سینه‌زنی و نوحه‌خوانی و یا نوار آن از طریق بلندگوهای مساجد و حسینیه‌ها در شهرها و محله‌ها چیست؟

ج: واجب است برگزاركنندگان مراسم و عزاداران تا حد امكان از اذیت و ایجاد مزاحمت برای همسایگان بپرهیزند هر چند با كم كردن صدای بلندگو و تغییر جهت ان به طرف داخل باشد.

س: حمل علم و كتل و پرچم‌های بزرگ چه وجهی دارند؟ بعضی علم‌ها به قدری بزرگ است كه باید چندین نفر زیر آن قرار بگیرند. ضمن این كه در برخی نواحی اعتقاداتی درباره این وسایل وجود دارد كه موجب وهن اسلام و علی‌الخصوص شیعه می‌شود. آیا انجام این كارها جایز است؟

ج: استفاده از علم در عزاداری سید‌الشهدا علیه‌السلام فی نفسه اشكال ندارد ولی نباید جزء دین شمرده شود لكن حمل پرچم و كتل اشكال ندارد.

س: استفاده از ادوات موسیقی(محلی یا غیر آن) نظیر طبل، سنج، دمام و …برای عزاداری اباعبدالله(ع) در هیات‌هاچه حكمی دارد؟

ادامه »

حجت‌الاسلام و المسلمین محسن قرائتی با یادآوری این نکته که از نظر احکام اسلامی در جریان برگزاری مراسم مذهبی و عزاداری‌ها، هر رفتاری که موجب آزار و اذیت دیگران شود مذموم و ناپسند است، نقل می‌کند که؛ من از بيان امام(ره) شنيدم فرمود: قرآن خواندن هم اگر مردم آزاري باشد، گناه است. قرآن خواندن اين طور است تا چه برسد به طبل! و می‌افزاید: به نظر من بهترين عزاداري، عزاداري مقام معظم رهبري است. نمازجماعت، يک ربع تا بيست دقيقه. مداح يک ربع. سخنران نيم ساعت. دوباره عزاداري و سينه زدن يک ربع، بيست دقيقه. بعد هم بيست دقيقه هم شام مي‌دهند. يعني همه اينها يک ساعت و نيم طول مي‌کشد که آدم آنجا آمد هم نماز جماعت مي خواند، هم سينه زده است. هم مداحي گوش داده است. هم اين واعظ يک چيزي گفته ياد گرفته است، هم شام خورده است. ما از غروب چراغ را روشن مي کنيم تا يک بعد از نصف شب. محتوايش چيست؟ يک نوار کاست، يک روضه پلاستيکي، روضه پلاستيکي که ثواب ندارد.

س: راه‌اندازی دسته‌‌های عزاداری در ساعات پایانی شب در خیابان‌ها و محله‌ها چه حكمی دارد؟

ج: رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ به راه انداختن دسته‌های عزاداری برای سیدالشهدا و اصحاب ایشان علیهم‌السلام و شركت در امثال این مراسم امر بسیار پسندیده و مطلوبی است و از بزرگترین اعمالی است كه انسان را به خداوند نزدیك می‌كند، ولی باید از هر عملی كه باعث اذیت دیگران می‌شود و یا فی نفسه از نظر شرعی حرام است، پرهیز گردد.

س: در برخی هیئت‌ها به علت استقبال پرشور جوانان و تراکم جمعیت و کمبود جا در حسینیه‌ها، خیابان‌های اطراف بسته شده یا تردد در آنها با مشکل مواجه می‌شود. آیا این کار اشکال دارد؟ یا اینکه صدای عزاداری خیلی بلند باشد، اگر موجب آزار و اذیت نشود چطور؟ و اگر اشکال دارد، آیا شرکت در این مجالس با علم به اینکه داخل حسینیه نمیتوان حضور پیدا کرد اشکال دارد؟

ادامه »