مطالعه نشان داد بیش از 64 درصد پاسخگویان معتقد بودند که بیشتر پسران حاضر نیستند با دختری که قبلاً با جنس مخالف رابطه دوستی داشته است، ازدواج کنند و حتی 70 درصد پسران با تجربه رابطه جنسی ترجیح می‌دهند همسرشان قبلاً‌ تجربه ‌ای نداشته باشند.

امروز جمعیت ایران با افزایش شهرنشینی، استقلال اقتصادی زنان، تغییرات نگرشی درون خانواده ها و… مواجه شده است که افزایش رابطه با جنس مخالف است به عنوان یکی از مهم ترین تحولات جامعه ایران به شمار می رود که تا به امروز تحقیق جامعی در این خصوص صورت نگرفته بود و ما سعی کردیم در این پژوهش «نقش معاشرت قبل از ازدواج بر تأخير در ازدواج، رضايت زناشويي و طلاق» را مورد بررسی قرار دهیم.این تحقیق با همکاری وزارت ورزش و جوانان و طی سال های 89 تا 90 و در سه مرحله انجام شد. ابتدا 2031 دانشجوی ۱۸ تا ۴۰ ساله از ۷ دانشگاه دولتی و آزاد در تهران وارد مطالعه شدند و پس از آن ۹۲ نفر از زنان و مردان ۱۸ تا ۴۰ ساله با تحصیلات دانشگاهی که به دو شعبه دادگاه خانواده در تهران جهت درخواست طلاق مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. در بخش کیفی قبل از پیمایش 21 مصاحبه عمیق و پس از آن 10 مصاحبه با زنان و مردان متأهل متفاوت بین گروه‌ های سنی ۴۰‌-۱۸ ساله صوزت گرفت.

دخترها پس از برقرار رابطه جنسی تمایل بیشتری برای ازدواج پیدا می کنند، ولی پسرها نه
مدیر گروه جمعيت، بهداشت و تنظيم خانواده مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه تصریح کرد: پرسشنامه 16 سؤالی تهیه شد و جوانان که میانگین سنی آنها در کل 22.5 بود، به سئوالات پاسخ دادند. 62 درصد این افراد اهل تهران بودند و درآمد ماهیانه آنها بالای 600 هزار تومان بود، 66 درصد از آنها به ماهواره، 97 درصد به اینترنت و 67 درصد به چت دسترسی داشتند و متأسفانه 19.6 درصد از مردان و 12.2 درصد از زنان مصرف الکل داشته اند.

ادامه مطلب :

وی به بیان دستاوردهای این پژوهش در خصوص نقش معاشرت قبل از ازدواج بر تاخیر ازدواج پرداخت و افزود: 35.2 درصد پسران و دختران مورد بررسی این پژوهش یک رابطه، 36.5 درصد دو رابطه و 28.3 درصد آنها سه رابطه و یا بیشتر را تجربه کرده بودند. از این تعداد 16.4 درصد آنها رابطه جنسی در زمان رابطه را تجربه کرده بودند(14 درصد زنان، 21.9 درصد مردان) و این تحقیق نشان داد که دختران پس از برقرار رابطه جنسی تمایل بیشتری برای ازدواج پیدا می کنند، ولی پسران پس از رابطه جنسی تمایل چندانی به ازدواج پیدا نکرده و این موضوع سن ازدواج را برای پسران به تأخیر می اندازد.

70 درصد پسران با تجربه رابطه جنسی، ترجیح می‌دهند همسرشان قبلاً‌ تجربه ‌ای نداشته باشند
فراهانی اضافه کرد: بر مبنای این تحقیق بیش از دو سوم افرادی که رابطه پیشرفته قبل از ازدواج داشته اند، معتقد بودند این رابطه با کم شدن احساس نیاز به ازدواج همراه است. البته این امر در مورد دختران بسیار کمتر بود. به علاوه اینکه همین مطالعه نشان داد که بیش از 64 درصد پاسخگویان معتقد بودند که بیشتر پسران حاضر نیستند با دختری که قبلاً با جنس مخالف رابطه دوستی داشته است، ازدواج کنند و حتی 70 درصد پسران با تجربه رابطه جنسی ترجیح می‌دهند همسرشان قبلاً‌ تجربه ‌ای نداشته باشند.

وی ادامه داد: براساس این تحقیق 37.6 درصد پاسخگویان تجربه رابطه دوستی قبل از ازدواج با همسر، 29 درصد با غیر همسر، 10 درصد تجربه رابطه جنسی قبل از ازدواج با همسر و 8 درصد تجربه این نوع رابطه را با غیر همسر داشته اند.
استادیار مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه به بررسی تأثیر معاشرت قبل از ازدواج در رضایت زناشویی پرداخت و ادامه داد: در این مرحله با سه موضوع تأثیر منفی معاشرت قبل از ازدواج بر کیفیت زندگی، ارتباط سبک ازدواج افراد و تأثیر معاشرت بر رضایت زناشویی و تعدد ارتباط و تأثیر آن در رضایت مندی مورد بررسی قرار گرفت.

آیا رابطه دوستي با جنس مخالف موجب كاهش رضايت زناشويی می شود؟
وی گفت: بيش از 42 درصد پاسخگويان معتقد بودند كه رابطه دوستي با جنس مخالف قبل از ازدواج موجب كاهش رضايت زناشويي می شود و درصد قابل توجهي در این خصوص ترديد داشتند. در حاليكه 58 درصد پاسخگويان، اين عقيده را در خصوص روابط جنسی قبل از ازدواج داشتند و 43 درصد معتقد بودند تجربه روابط قبل از ازدواج بر طلاق تأثیر دارد.
فراهانی به علل این تردید اشاره کرد و افزود: علت ترديد در مورد تأثير رابطه دوستي قبل از ازدواج بر رضايت زناشويي، اين است كه اين تأثير تحت شرایط مختلف مي‌ تواند متفاوت بروز كند؛ به طوري كه اگر رابطه با انگيزه ازدواج و در جهت شناخت باشد، ممكن است موجب افزايش رضايت زناشويي شود و برعكس آن ممكن است موجب كاهش رضايت زناشويي گردد. به نظر مي‌رسد افراد متأهل بيشتر به اثرات منفي ارتباطات دوستي و پيشرفته قبل از ازدواج بر رضايت زناشويي اعتقاد دارند و پس از آن‌، افراد مجرد، بيشتر از افراد در شرف طلاق بر اين باور هستند. شايد اين امر به اين صورت قابل توضيح باشد كه افراد در شرف طلاق در كل خودشان تجربه بيشتر رابطه دوستي و پيشرفته قبل از ازدواج داشته‌اند و تمایل ندارند عدم رضايت خود از زندگي و قصد جدايي را به اين معاشرت ‌ها ربط بدهند.

وی ادامه داد: همچنين افراد در شرف طلاق كمتر معتقد هستند كه افرادي كه تجربه رابطه قبل از ازدواج داشته‌اند، بيشتر به جدايي پس از ازدواج تن مي ‌دهند. يافته ‌هاي مطالعه كيفي اين امر را تأيید مي‌ كند به طوري كه نشان مي‌ دهند اين افراد، طلاق را بيشتر حاصل مشكلات پس از ازدواج مي ‌دانند و كمتر تمايل دارند آن را به تجربيات خود در قبل از ازدواج ربط دهند. تفسیر دیگر این است که این افراد، علت طلاق را مرتبط با نوع انتخاب و مشکلات زندگی می‌دانند تا مشخصه‌ های فردی افرادی که معاشرت‌ های قبل از ازدواج دارند.

سبك همسرگزيني ارتباط معنی داری با نوع نگرش افراد دارد
به گفته این استاد دانشگاه در بين متأهلين، سبك همسرگزيني ارتباط مهمي با نوع نگرش افراد درخصوص تأثيرات اين روابط بر رضايت زناشويي نشان داد.
وی تصریح کرد: افرادي كه ازدواج سنتي به روش خواستگاري داشتند، بطور معني ‌داري نسبت به افرادي كه در محيط كار و يا تحصيل همسر خود را انتخاب كردند، بيشتر به اثرات منفي اين روابط بر رضايت زناشویی معتقد بودند و افراد گروه دوم بيشتر از افرادي كه در يك رابطه دوستي با همسر كنوني خود بوده ‌اند، بر اثرات منفي اين روابط بر رضايت زناشويي معتقدند. سبك ازدواج در بين افراد در شرف طلاق ارتباط معني ‌داري با نوع نگرش آنها بر تأثير اين روابط بر رضايت زناشويي نداشت.

طول مدت زندگي با همسر، يكي از عوامل تأثيرگذار بر رضایت زناشویی است
فراهانی به ارتباط تعدد معاشرت ‌هاي قبل از ازدواج با كاهش رضايت زناشویی اشاره کرد و اضافه کرد: در بين دانشجويان متأهل، روابط و تجربيات قبل از ازدواج با همسر و غير همسر با رضايت زناشويي آنها ارتباط معني‌ داري نداشته است، ولي با توجه به اينكه رضايت زناشويي تحت تأثير عوامل مختلف قرار دارد، زماني كه نقش برخي از مهمت رين عوامل كنترل می شود، اين تأثير خود را نشان مي‌دهد. به ‌عنوان نمونه، طول مدت زندگي با همسر يكي از عوامل تأثيرگذار است. ميانگين نمره مقياس رضايت زناشويي برگرفته از مقياس رضايت زناشويي انريچ، با افزايش طول مدت ازدواج كاهش مي ‌يابد به طوري كه كساني كه فقط كمتر از يك سال از زندگي مشترك آنها گذشته است، بالاترين ميانگين رضايت‌ مندي زناشويي را دارند.

24 درصد افراد در شرف طلاق تجربه رابطه جنسی با غیر از همسرشان داشته اند
در ادامه نشست استادیار مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه به تأثير معاشرت ‌هاي قبل از ازدواج بر طلاق اشاره کرد و اظهار داشت: 80 درصد این افراد اهل تهران بوده و جالب اینکه برخلاف دو گروه اول و دوم در این گروه افرادی حضور داشتند که به مذهب توجه کمتری داشتند و میانگین سنی آنها 23.6 بود. 44 درصد پاسخگویان در پنج سال اول زندگی مشترک به سر می بردند و 50 درصد آنها به شیوه سنتی ازدواج کرده بودند.

وی افزود: از میان این افراد 38 درصد رابطه دوستی قبل از ازدواج با همسرانشان، 22 درصد رابطه جنسی پیش از ازدواج با همسرشان، 34 درصد رابطه دوستی با غیر همسر و 24 درصد تجربه رابطه جنسی با غیر از همسرشان داشته اند.

رابطه جنسی قبل از ازدواج با همسر یا غیر همسر به ترتیب 5 و 4 برابر احتمال طلاق را افزایش می دهد
رئیس گروه جمعیت، بهداشت و تنظیم خانواده مرکز ادامه داد: پس از کنترل اثر سایر عوامل اجتماعی و اقتصادی مرتبط با طلاق مانند سطح تحصیلات فرد، میزان سازگاری اقتصادی و مذهبی با همسر، میزان شناخت قبل از ازدواج، میزان تأیید همسر توسط خانواده و وجود موارد طلاق در خانواده درجه یک همسر، هم ‌چنان تجربه رابطه پیشرفته قبل از ازدواج با همسر و یا فردی غیر از همسر کنونی، از پیش بینی‌ کننده ‌های مهم و قابل توجه طلاق محسوب می شود و احتمال طلاق در این افراد به ترتیب ۵ برابر و ۴ برابر کسانی است که تجربیات فوق را نداشته ‌اند.

فراهانی تصریح کرد: براساس یافته های تحقیق، افراد متأهل، بيش از مجردين و افراد در شرف طلاق، معتقد هستند كه افرادي كه روابط قبل از ازدواج با جنس مخالف داشته‌ اند، بيشتر به طلاق تن مي‌ دهند و در بين افراد متأهل، كساني كه در محيط كار و يا تحصيل با همسر خود آشنا شده‌اند و افرادي كه ازدواج به سبك سنتي داشته‌اند، نسبت به كساني كه ازدواج آنها بر اساس يك رابطه دوستي و عاطفي قبل از ازدواج بوده است، بيشتر به اثرات منفي اين روابط بر طلاق معتقد بودند.

وی ادامه داد: اما در بين افراد در شرف طلاق، كساني كه ازدواج آنها براساس دوستي قبل از ازدواج بوده است، نسبت به افرادي كه ازدواج سنتي داشته و يا براساس آشنايي در محيط كار يا تحصيل ازدواج كرده‌اند، بطور معني ‌داري بيشتر به تأثيرات اين روابط بر طلاق معتقدند. اين يافته مهم نشان مي‌ دهد كه در بين افراد متأهل كه با همسر خود در يك رابطه دوستي آشنا شده‌ اند، چون زندگي آنها تا زمان مطالعه دوام داشته و منجر به طلاق نشده، كمتر به اثرات منفي اين معاشرت‌ ها بر طلاق معتقد هستند، ولي افرادي كه در شرف طلاق هستند و به روش دوستي با همسر خود آشنا شده ‌اند بطور قابل توجه و معني‌ داري بر اثرات منفي روابط قبل از ازدواج بر طلاق تأکید داشتند.

مقایسه معاشرت ‌هاي قبل از ازدواج در بين افراد در شرف طلاق در مقايسه با افراد متأهل
فراهانی در ادامه به مقایسه شيوع بيشتر معاشرت ‌هاي قبل از ازدواج در بين افراد در شرف طلاق در مقايسه با افراد متأهل پرداخت و اشاره کرد: در بين افراد در شرف طلاق، سبك همسرگزيني از طريق دوستي و رابطه عاطفي قبل از ازدواج به طور معني ‌داري بيشتر از افراد متأهل است. همچنين ميزان همخواني اقتصادي، فرهنگي و مذهبي با همسر در افراد در شرف طلاق نسبت به افراد متأهل كمتر است كه البته مي ‌تواند به دليل اين باشد كه افراد بعد از تصميم ‌گيري براي طلاق، برآورد كمتري از سازگاري با همسر در اين زمينه ‌ها داشته باشند. همچنين موارد رخداد طلاق در خانواده درجه يك همسر در بين افراد در شرف طلاق، بطور معني‌ داري بيشتر از افراد متأهل است و تأييد همسر توسط خانواده فرد در اوايل ازدواج، در بين افراد متأهل بيشتر از افراد در شرف طلاق است، اما ميزان شناخت از همسر قبل از ازدواج در هر دو گروه تفاوتي ندارد.

وی اضافه کرد: نتايج همچنان نشان مي ‌دهد كه رابطه پيشرفته قبل از ازدواج با همسر و غير همسر در بين افراد در شرف طلاق به‌ طور معني ‌داري بيشتر از از افراد متأهل است. اين امر مي ‌تواند به‌ علت شرايط اقتصادي اجتماعي، فردي و خانوادگي كساني باشد كه اين گونه معاشرت‌ هاي قبل از ازدواج را تجربه مي ‌كنند در مقايسه با كساني كه تجربه اين معاشرت ‌ها را ندارند.

تأخير در ازدواج مي ‌تواند به دامن زدن به اين ارتباطات كمك كند
استادیار مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه به بیان نتایج این پژوهش پرداخت و خاطرنشان کرد: تأثير روابط قبل از ازدواج بر سن ازدواج به خصوص در بین پسران به خوبي مشهود است؛ به علت اينكه این تأثیرات بستگي به ماهيت ارتباط، تعداد، انگيزه و شرايط ارتباط دارد و مي ‌تواند يك ارتباط دو طرفه باشد نه لزوماً يك ارتباط يك طرفه. يعني تأخير در ازدواج م ي‌تواند به دامن زدن اين ارتباطات كمك كند.

وی ادامه داد: رضايت زناشويي نيز به عوامل متعددي بستگي دارد؛ اينكه روابط متعدد بوده و با نيات غير از ازدواج بوده و احتمالاً فرد حس تنوع ‌طلبي زيادي پيدا كرده است و يا اصولاً فردي با نگرش آزادانه ‌تر بوده كه مسلماً قبول مسئولیت ‌‌ها و تعهدات ازدواج، او را با رضايت پايين زناشويي ممکن است روبرو كند. بنابراين روابط تحت شرايط خاص، موجب كاهش رضايت زناشويي می شود. نهايتاً اثر این معاشرت ‌ها بر طلاق بيشتر مشهود است. بطوریکه خطر طلاق با این نوع معاشرت ‌ها به طور قابل ملاحظه ‌ای افزایش می ‌یابد.

به اعتقاد فراهانی مقایسه مداوم، ترس از خیانت همسر، مشکلات جنسی پس از ازدواج، تعهد کمتر به زندگی مشترک از جمله پیامد های منفی معاشرت های قبل از ازدواج است.