برای عزاداری کردن و شرکت در خیمه عزای هر کسی نیاز به شناخت اشخاص فوت شده در عرف جامعه داریم فلذا ضرورت شناخت کافی و در حد معمول از شهدای کربلا بخصوص سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) در راس امور قرار دارد واضح و مبرهن است که متون زیارتهای امام حسین(ع) ،که از امامان معصوم(ع) به یادگار مانده ، از غنی‌ترین اسناد و مدارک برای شناخت آن حضرت و پی بردن به عمق صفات و ویژگیهای خاص ایشان است. اوصاف و القابی که پاره‌ای از صفات مشترک امامان است، مثل حجهالله، نورالله، وجه‌الله ،ولی الله ، الرضی ، التقی و…اما برخی اوصاف ویژه امام حسین(ع) است مانند اباعبدالله ، ثارالله(انتقام و خونخواهى )، قتیل‌العبرات(کشته اشک‌ها)، اَسیرِ الکرُبات‎ (کرب یعنی اندوه شدید)، قتییل‌الظمآء("ظماء” به معنای تشنگی )،نوراً فی الاصلاب الشامخه(درخشندگی ویژه)’، الوتر‌الموتور(دُردانه) الشیب الخضیب (محاسن به خون خضاب شده) الخد التریب ( گونه به خاک آلوده) و… که در هر یک اسراری نهتفه است و به معانی بلندی اشاره دارد .
درباره کنیه «اباعبدالله» برای امام حسین (ع)، سه نکته قابل ذکر است:
۱٫ عرب در بدو تولد برای نوزدان خود علاوه بر اسم ، کنیه ای نیز تعیین می کند ، کنیه حسین بن علی (ع) نیز از خردسالی «ابوعبدالله» معین شد.(مجلسی، بحارالانوار، ج۴۴، ص ۲۵۱)
۲٫ امام حسین (ع) فرزندی به نام عبدالله داشت که در کربلا به شهادت رسید. گویا عبدالله در کربلا به دنیا آمد و مادرش رباب بود . او غیر از علی اصغر است . (تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۱۸۱؛ ابن صباغ، الفصول المهمه، ج ۲، ص ۸۵۱).
۳٫ قیام امام، موجب بقای دین و یکتاپرستی بود و پرستش هر یگانه پرستی در دنیا تا قیامت، مرهون حرکت و شهادت امام است، از این رو، او پدر تمام بندگان خداست؛ یا همان «اباعبدالله» .(عندلیب، ثارالله، ص ۴۷).
لقب «ابا عبدالله»، به معنای اوج خلوص و سرآمد بندگی است. چنان چه ما نیز در ادبیات فارسی به سرآمدها لقب پدر می‌دهیم. مثل: پدر شعر، پدر شعر نو و … . لذا لقب «ابا عبدالله» توصیف جایگاه آن حضرت نزد حق‌تعالی می‌باشد. البته برخی ایراد کردند که «ابا عبدالله» لقب نیست، بلکه کنیه است. که البته فرقی ندارد و برخی دیگر نیز گفتند: این صرفاً یک لقب یا کنیه است، همین. باید دقت شود که در کلام معصوم، کلام همین‌طوری و بی‌معنی و مقصود و یا صرفاً افتخاری وجود ندارد.
الف – لقب یا کنیه‌ی «ابا عبدالله»،‌ توسط حضرت رسول اکرم (ص)، طبق فرمان وحی و در بدو تولد به ایشان اعطا گردید. وقتی قنداقه‌ی حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام را به ایشان دادند، او را در آغوش کشیدند و فرمودند: «لا یوم کیومک یا ابا عبدالله – هیچ روزی مانند روز تو نیست، ای ابا عبدالله»‌(شفاء الصدور فی شرح زیارت العاشورا، چاپ اول، ص ۱۰۲)
ب – اما در خصوص لقب «ثار الله». کمال انسان در کمال بندگی خداوند متعال است و کمال بندگی نیز مستلزم کمال در معرفت، خلوص و عمل است. هر چه مراتب بیشتر باشد، انسان بیش از پیش تجلی حق تعالی می‌گردد و در واقع رنگ خدایی می‌گیرد. چنان چه فرمود:

ادامه مطلب :

«صِبْغَهَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَهً وَ نحَْنُ لَهُ عَبِدُونَ» (البقره – ۱۳۸)
ترجمه: [بگو ما آراسته شدیم به زیور] رنگ خدا [دین خدا]، و کیست بهتر از خدا که کسى را به رنگ [دین خدا] بیاراید؟ و ما پرستندگان اوییم.
خدا که جسم نیست، رنگ و بو طعم و سایر خواص ماده را نیز ندارد، بلکه منظور از «رنگ خدا» همان خدایی شدن و تجلی او شدن است. لذا اگر چشم کسی جز آن چه خدا می‌خواهد و جز آن چه برای اوست ندید، چشم او «عین الله» می‌گردد. اگر گوشش تسلیم محض بود «اذن الله» می‌گردد، اگر افعالش که تعبیر به دست می‌شود تسلیم محض بود «یدالله» می‌گردد و اگر سرتاسر وجودش تسلیم بود «عبدالله» می‌شود. پس به خونی که برای خدا در بدن می‌چرخد و برای خدا به زمین ریخته شود نیز «ثارالله» گفته می‌شود.
در حدیث قدسی نیز بدین مضمون آمده است که خداوند فرمود، هر کس به انجام واجبات و ترک محرمات عبادتم کند و سپس به نوافل بپردازد، من چشم او می‌شوم که با آن می‌بیند، دست او می‌شوم که با آن فعل انجام می‌دهد … و من خود به جای عقل او قیام می‌کنم.
ج – به تعبیر دیگر. حضرت امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «موتوا قبل ان تموتوا». یعنی بمیرانید خود را، قبل از آن که بمیرانند شما را -. بدیهی است که منظور خودکشی نیست. بلکه به هنگام «موت» از انسان سلب اختیار می‌گردد و همه‌ی وجودش را تسلیم خدا می‌کنند که به آن «توفی – وفات» گفته می‌شود. پس اگر کسی قبل از مرگ، «من» را کنار گذاشت و اختیاری برای خود به جز اختیار الهی در نظر نگرفت. چشم و گوش و دست و پا و سایر اعضا و جوارحش جز به امر خدا و برای خدا فعلی انجام نداد، مرگ اختیاری کرده است. چنین کسی روح و جسمش رنگ الهی گرفته است، عین‌الله،‌یدالله، سمع‌الله … و ثارالله می‌شود. و چون در میان همه‌ی بنی‌آدم، معصوم انسان کامل است، این القاب به آنان اختصاص یافت.
د – و البته معنای جامع دیگری در این لقب نهفته است. ثارالله یعنی کسی که خون‌بهای او، خداوند متعال است. خداست که انتقام خون او را می‌گیرد و فقط خداست که می‌تواند اجر خونی که در راهش ریخته شده است را بپردازد.
انسان به درجه پاکی و تقوا به خداوند آنقدر نزدیک می شود که صفات خدایی در او متجلی می شود . کسی هم که متصل به تمامی صفات خدایی می شود به او عبد الله می گویند و حال در نظر گیریم که به امام حسین (ع) می گو یند” اباعبدالله” یعنی پدر کسانی که تمام صفات خدایی متصل شده اند . انبیاء و اولیاء از بارزترین کسانی اند که متصل به صفات خدا شده اند . همه آن ها مانند فرزندی که از پدر چیزی به ارث می برند عبد اللهی را از اباعبد الله به ارث برده اند .این کمترین پاداشی است که در ازای خون خدا می توان تصور کرد .
قبل از شروع جنگ امام حسین(ع) خود را به لشکریان معرفی کرد و می دانست که حرف او در دل های سنگین آن ها تاثیر ندارد و ازاین رو به آنها فرمود : می دانید که چرا شما حرف های خدا را قبول نمی کنید ، به دلیل آن است که شکم های شما پر از غذاها ی حرام و شبهه ناک شده است.
خلاصه کلام و جان بیان اینکه:
امام حسین علیه‌ السلام به لحاظ فرمایش حضرت رسول اکرم (ص) که فرمود: «حسین منی و انا من حسین»، یعنی: حسین از من و من از حسینم هستم، «ابا عبدالله» نامیده شد، چنان چه به حضرت فاطمه‌ ی زهراء علیها‌ السلام نیز «ام ابیها»، یعنی مادر پدر، لقب داده شد.
وجه عام این لقب نیز به خاطر آن است که ایشان، با قیام علیه جهل، کفر، نفاق و ظلم، و نیز با پذیرش مصائب و در نهایت شهادت مظلومانه، اسلام را از تحریف و نابودی همیشگی نجات داد و با بصیرت بخشیدن به عقول و قلوب مردم، زمینه‌ ی نجات آنها از بندگی طاغوت «عبد الطاغوت» و نیز هدایت به سوی بندگی خداوند را مساعد نمود. پس پدر همه‌ ی بندگان حقیقی خداوند متعال است.

برداشت شده از مقاله امام حسین را بیشتر بشناسیم و مقاله القاب امام حسین علیه السلام نوشته سید محمد ربیعی