3 ـ مسلم بن عوسجه
طبری از زبیدی نقل می‌كند:
وقتی عمرو بن حجاج به یاران حسین ـ علیه السلام ـ نزدیك شد، شنیدند كه می‌گفت: ای كوفیان! در اطاعت و همبستگی باشید؛ در كشتن كسی از دین بیرون رفته و با حاكم مخالفت كرده، تردید نكنید. امام حسین ـ علیه السلام ـ به وی فرمود: ای عمرو! آیا مردم را بر ضد من می‌شورانی؟ آیا ما از دین بیرون رفته‌ایم و شما بر دین استوارید؟ به خدا قسم وقتی جانتان را گرفتند و با عملهایتان مُردید، خواهید دانست چه كسی از دین بیرون رفته و چه كسی سزاوار دوزخ است. عمرو بن حجاج كه در جناح راست سپاه عمر سعد، طرف فرات بود، بر امام حمله آورد. ساعتی جنگیدند. مسلم بن عوسجه اولین نفر از اصحاب امام بود كه به شهادت رسید. عمرو و یارانش برگشتند. غبار برخاست. مسلم را دیدند كه بر زمین افتاده است. رمقی داشت كه امام به بالین او رسید و فرمود: رحمت خدا بر تو ای مسلم بن عوسجه! «برخی از آنان به شهادت رسیدند و برخی منتظرند و پیمان خویش را عوض نكردند.»[8]
حبیب بن مظاهر نزدیك او رفت و گفت: مسلم! مرگ تو برایم ناگوار است. مژده باد تو را به بهشت! مسلم با صدای ناتوانی گفت: خدا مژده خیرت دهد! حبیب گفت: اگر نه اینكه ساعتی در پی تو خواهم آمد، دوست داشتم هر وصیتی داری بگویی كه عمل كنم، كه هم در خویشاوندی و هم دینداری شایسته‌ای. (در حالی كه به امام اشاره می‌كرد) گفت: تو را به این مرد سفارش می‌كنم كه در راهش جان ببازی. گفت: به خدای كعبه چنین خواهم كرد! بزودی جان باخت. كنیزی داشت كه شیون او به «واعوسجتاه! واسیداه!» برخاست. یاران عمرو بن حجاج فریاد كشیدند: مسلم بن عوسجه را كشتیم. شبث به بعضی اطرافیانش گفت: مرگتان باد! با دست خود، خودتان را می‌كشید و خویشتن را برای دیگری خوار می‌سازید؟ خوشحالی می‌كنید كه مسلم بن عوسجه كشته شد؟ سوگند به خدا چه صحنه‌ها و موقعیتهای والایی از او را نزد مسلمانان شاهد بودم. او را در نبرد آذربایجان دیدم كه پیش از فرا رسیدن سپاه مسلمانان، شش نفر از مشركان را كشت. آیا كسی مثل از شما كشته می‌شود و خوشحال می‌شوید؟
آن كه مسلم بن عوسجه را كشت، مسلم بن عبدالله ضبابی و عبدالرحمان بن ابی خسكاره بود.[9]

منابع و پی نوشت ها در قسمت آخر مطلب .